Iris Kapteijn, Jeugdbegeleider SKJ zorg-onderwijs

'We leren veel van elkaar'

Mijn naam is Iris Kapteijn en ik werk als jeugdbegeleider SKJ. Ik maak onderdeel uit van het team zorg-onderwijs bij Prodeba. In de ochtenden ben ik in de klas van het speciaal onderwijs te vinden, waarbij ik begeleiding geef aan leerlingen die een extra hulpvraag hebben en vastgelopen zijn in het onderwijs of dreigen thuis te komen zitten. Als jeugdbegeleider SKJ in het onderwijs houd ik mij bezig met het gedrag van de leerling, zowel op individueel als op groepsniveau. In de middag ga ik naar mijn cliënten thuis of op een school, waarbij ik één op één begeleiding geef.

De functie van jeugdbegeleider SKJ in het team zorgonderwijs

Ik heb de studie psychologie en de master schoolpsychologie gevolgd en sinds het afronden van mijn studie (augustus 2019) ben ik werkzaam bij Prodeba in de functie van jeugdbegeleider SKJ. Tijdens mijn master heb ik veel geleerd over de knelpunten die kinderen met een ontwikkelstoornis kunnen ervaren in het (regulier) onderwijs. Ook werd tijdens mijn master veel aandacht besteed aan methoden en strategieën die voor deze kinderen kunnen worden ingezet. Deze kennis sluit goed aan bij het werk in het speciaal onderwijs. Ik heb ervoor gekozen om mijn kennis van het onderwijs te combineren met het ambulante werk bij cliënten thuis of op een andere school.

“De afwisseling tussen de verschillende scholen en cliënten maakt het werk afwisselend en daarom heel leuk”.

Als jeugdbegeleider SKJ in het zorg-onderwijs geef ik begeleiding aan leerlingen waarvoor het niet mogelijk is om regulier onderwijs te volgen. De leerkracht en de onderwijsassistenten zijn verantwoordelijk voor het stuk onderwijs; het lesprogramma, de didactiek en het klassenmanagement. Ik ben in de klas aanwezig voor de begeleiding rondom het gedrag van de leerling. De leerdoelen zijn gericht op het leren leren, maar ook op sociaal-emotionele doelen.

De start van het schooljaar.

De eerste dag na de zomervakantie voer ik startgesprekken met de leerling en zijn/haar ouders. Tijdens dit gesprek vertel ik over de school en de leerling en ouders vertellen meer over zichzelf. Hierdoor krijgen de leerling en de ouders een eerste indruk van de school en de rol die ik heb. Ook hoor ik de aandachtspunten die van belang kunnen zijn voor een begeleiding van de leerling in de klas.

Op school wordt gewerkt met een jaarplanning. In de eerste weken is observatie van de klas en de leerlingen enorm belangrijk voor mij. Hoe ontwikkelt de klas zich en hoe gedraagt een leerling zich in de klas? Als ik een duidelijk beeld heb, stel ik een zogenaamde piramide op die uit drie niveaus bestaat; groen, geel en rood. In het groene vlak staan de interventies die voor de hele klas gelden; zoals het aanleren van basisregels en het bewaken van de structuur. In het gele vlak staan interventies voor een aantal leerlingen uit de klas en het rode vlak betreffen specifieke interventies voor die ene leerling. Als een leerling extra begeleiding nodig heeft wordt door mij voor die leerling een individueel handelingsplan opgesteld. In dit handelingsplan wordt beschreven wie de interventie uitvoert, waar en wanneer dit gebeurt, en welke methoden en materialen gebruikt zullen worden. Over het algemeen zijn de jeugdbegeleiders SKJ degenen die de interventie zelfstandig uitvoeren. Ook zijn de jeugdbegeleiders SKJ verantwoordelijk voor de rapportages en evaluatiemomenten. De ontwikkeling van de leerling wordt door mij in het schooljaar afgestemd met de ouders, de betrokken gedragsdeskundige, de schoolpsycholoog en de leerkracht. Als het nodig is wordt de opgestelde piramide van de klas aangepast. Het is een mooi hulpmiddel om de ontwikkeling van de leerlingen met elkaar te volgen.

De klassen in het speciaal onderwijs

Op de school waar ik werk zitten in een klas maximaal 12 leerlingen. Veel leerlingen zijn gediagnosticeerd met autisme en ADHD. Een aantal leerlingen hebben ODD. De school waar ik word ingezet is opgesplitst in twee verdiepingen; beneden zijn de klassen met leerlingen met autisme. Deze leerlingen hebben veel structuur nodig en hebben een eigen werkplek. Op de bovenverdieping zitten de leerlingen met ADHD, ODD en hechtingsproblematiek. Omdat de behoeftes van de leerlingen vaak anders zijn is deze splitsing gemaakt.

Leerlingen in het speciaal onderwijs hebben vaak meer tijd en herhaling nodig om schoolse en sociale vaardigheden op te doen. Sommige leerlingen zijn uitgevallen en hebben kortere of langere tijd thuis gezeten. Hierdoor hebben deze leerlingen minder vertrouwen of zelfs weerstand tegen het naar school gaan. Dit zorgt voor aanvullende hulpvragen, waar leerkrachten niet altijd voldoende tijd voor hebben.

De interventies die ik doe zijn opgesplitst in twee categorieën; de ene categorie is vooral gericht op “leren leren”, de andere categorie is gericht op sociaal emotionele vraagstukken.

Leerlingen die geholpen moeten worden bij “leren leren” kunnen bijvoorbeeld geholpen worden met de vraag hoe te beginnen met leren maar ook hoe je een vraag moet stellen als je iets niet begrijpt. Hulp die geboden wordt bij sociaal emotionele vraagstukken betreffen bijvoorbeeld vragen hoe om te gaan met je boosheid, of hoe je een ruzie met elkaar oplost of hoe je het beste kan vragen of iemand met jou wil spelen.

Een werkdag van Iris

Ik werk vijf dagen per week en elke ochtend ben ik te vinden op de school. Hierbij geef ik aan twee klassen begeleiding; twee ochtenden in de ene klas, drie ochtenden in de andere. Op school is mijn werk afwisselend, soms werk ik met de hele klas, op het andere moment werk ik met een groepje uit de klas of geef ik individuele begeleiding.

Bij de start van de schooldag zit ik altijd in het midden van de klas. Alle leerlingen begroeten mij bij binnenkomst en ik zie hoe een leerling binnenkomt. Velen komen met een taxi en soms kan dat al spannend zijn. Elke dag loopt anders. Ik ben blij als ik een van mijn leerlingen iets nieuws kan laten proberen of wanneer ik een compliment kan geven. Belangrijk is dat een leerling na de schooldag ook weer blij naar huis gaat, iets geleerd heeft en elke dag een beetje kan groeien in zijn/haar ontwikkeling. Dat maakt mijn werk in de klas mooi.

In de middag geef ik ambulante begeleiding; soms is dat bij leerlingen thuis, soms op school.

Prodeba als werkgever

Wat Prodeba leuk maakt voor Iris als werkgever? Binnen Prodeba heeft iedereen dezelfde drive. Iedereen wil goede zorg bieden aan hen die dat nodig hebben. Bij het team zorg- onderwijs is dit voor leerlingen die ontzettend hun best doen, maar even een extra steuntje in de rug nodig hebben. Bovendien is het ontzettend leuk om onderdeel te zijn van dit team en samen invulling te mogen geven aan deze ontwikkeling binnen Prodeba. We spreken elkaar snel en wisselen gemakkelijk ervaringen met elkaar uit, waardoor je ook veel van elkaar leert.

“ Met de kinderen aan het werk gaan op een school vind ik ontzettend leuk en ik zie mezelf dit zeker nog voor een lange tijd doen”.

11 mei 2022