De functieomschrijving van een jurist

Wat is een jurist? In dit artikel ontdek je alles wat je wilt weten over de functie van jurist. Je leest wat een jurist doet, welke soorten juristen er zijn, wat een jurist gemiddeld verdiend en welke opleiding en competenties je nodig hebt om dit beroep te mogen uitoefenen.

De functieomschrijving van een jurist

Juristen worden ook wel rechtsgeleerden of juridisch adviseurs genoemd. Hoewel jurist geen beschermde titel is, hebben de meeste juristen rechten gestudeerd op de universiteit. Omdat het beroep van jurist zo breed is, zijn de taken in dit vakgebied uiteenlopend. Bedrijfsjuristen helpen bedrijven bijvoorbeeld met het opstellen van algemene voorwaarden of het procederen tegen wanbetalers, terwijl advocaten de rechten van hun cliënten verdedigen in de rechtbank.

Wat doet een jurist?

Een jurist verdedigt de juridische belangen van cliënten of adviseert hen hierover. Dit kan gaan om zakelijke klanten, maar ook om particulieren. Welk type jurist je ook bent, in alle gevallen staat de wet centraal. De wet vormt de basis van je werk en is je belangrijkste hulpmiddel tijdens het ondersteunen van je cliënten of je werkgever. In de lijst hieronder vind je een overzicht van werkzaamheden waar een jurist op dagelijkse basis mee te maken krijgt.

• Het onderzoeken van juridische vraagstukken
• Het opstellen van juridische adviesrapporten
• Het opstellen van regels en richtlijnen vanuit de wet
• Het vergaren van actuele kennis over juridische ontwikkelingen
• Het verdedigen of aanklagen van particulieren of bedrijven in de rechtbank
• Het beslechten van geschillen tussen conflicterende partijen
• Het beïnvloeden van het vonnis van de rechter middels bewijsstukken en juridische interpretaties
• Het adviseren van klanten over de interpretatie en toepassing van de wet
• Het uitwerken van vonnissen, juridische theorieën en kritieken

Welke van deze taken je als jurist uitvoert, hangt sterk af van het type werk dat je doet. Daarover lees je meer in de volgende paragraaf.

Wat voor verschillende juristen zijn er?

Als jurist werk je in een veelzijdig vakgebied waarin je van grote betekenis bent voor de maatschappij. Welk beroep je als jurist uitoefent, hangt af van de opleiding die je hebt gevolgd. Zo kun je op de universiteit een masterstudie kiezen in een bepaalde richting of een minor volgen in een vakgebied dat je interessant vindt. Sommige juristen kiezen voor een masteropleiding in de advocatuur, anderen kiezen liever voor fiscaal recht of een studie tot notaris. Populaire beroepen in de juridische sector zijn:

• advocaat
• gerechtsdeurwaarder
• gerechtsjurist
• bedrijfsjurist
• juridisch adviseur
• notaris
• officier van justitie
• procureur des Konings
• rechter
• parketjurist
• referendaris
• kantonrechter

Wat zijn de competenties van een jurist?

Als jurist ben je dagelijks bezig met onderzoek en is het belangrijk dat je je bevindingen op heldere en overtuigende wijze kunt communiceren. Het beroep van jurist is niet voor iedereen weggelegd. Dat komt omdat je in dit beroep enorm volhardend moet zijn en over diepgaande kennis van de wet moet beschikken. Hieronder vind je een overzicht van belangrijke competenties voor het vak van jurist.

Analytisch vermogen

Als jurist begeef je je in een complex en theoretisch vakgebied. Wil je klanten adviseren, verdedigen en ondersteunen, dan is het essentieel dat je niet alleen een grote kennis hebt van het wetboek, maar dat je ook weet hoe je deze kennis op de juiste manier toepast. Je moet, kortom, in staat zijn om het vraagstuk van de cliënt met het wetboek in de hand te analyseren, te onderzoeken en in het voordeel van je cliënt aan te wenden.

Schriftelijk en mondeling communiceren

Van juristen wordt verwacht dat ze welbespraakt zijn en zich goed kunnen verwoorden. Dat is zowel schriftelijk als mondeling erg belangrijk. Taal is namelijk je middel om de toehoorder te overtuigen en van nieuwe inzichten te voorzien. Voor advocaten is dit belangrijk omdat ze hiermee de beslissing van de rechter kunnen beïnvloeden in het voordeel van hun cliënt. Voor bedrijfsjuristen is dit belangrijk omdat ze hun zakelijke klanten op begrijpelijke en toegankelijke wijze dienen te adviseren. Omdat je als jurist veel tijd besteedt aan het opstellen van rapporten en het voorbereiden van betogen, ontwikkel je die communicatieve vaardigheden op dagelijkse basis.

Consciëntieus werken

Het is voor juristen belangrijk om nauwkeurig en gewetensvol te werk te gaan. In de juridische wereld noemt men dit ook wel consciëntieus werken. Dit betekent dat je accuraat en eerlijk te werk gaat en dat je scherp bent op details. Dit is essentieel omdat juridische procedures nogal eens worden gewonnen op basis van kantlijnen en voetnoten. De jurist die het meest nauwkeurig te werk gaat, heeft daardoor een streepje voor.

In welke branches zijn juristen belangrijk?

Juristen zijn belangrijk voor vrijwel alle branches en sectoren. Ondernemers hebben bijvoorbeeld juristen nodig om hun bedrijf op veilige en verantwoorde wijze te runnen. Juristen zijn daarom actief in vrijwel alle denkbare branches, waaronder de zorg, de publieke sector en de commerciële sector. Binnen de commerciële sector zijn juristen actief in het mkb, maar ook voor zzp’ers, multinationals en transnationale bedrijven. Wil je jurist worden, dan mag je erop rekenen dat er over de gehele linie vraag is naar experts zoals jij.

Verschil tussen junior, medior en senior jurist

Wanneer je na je studie als jurist gaat werken, begin je meestal als junior of trainee op een advocatenbureau, voor justitie, in het bedrijfsleven of op een notariskantoor. Tijdens je werk als junior sta je doorgaans onder supervisie van een ervaren medior of senior jurist die je de kneepjes van het vak leert.

Zijn je prestaties goed? Dan groei je binnen zo’n drie jaar uit tot een functie als medior. In deze fase van je carrière krijg je meer zelfstandigheid. Je draagt grotere verantwoordelijkheden en krijgt je eigen portfolio met cliënten. Je staat op je eigen benen, maar krijgt nog wel de nodige hulp van een senior om complexe vraagstukken op te lossen of procedures voor te bereiden. Als medior ondersteun je de senior regelmatig bij het analyseren en onderzoeken van juridische dossiers. Ook help je stagiairs, trainees en juniors om het vak te leren.

Heb je vijf tot tien jaar ervaring als jurist en behaal je uitmuntende prestaties? Dan mag je jezelf senior noemen. Als senior heb je geen supervisie meer nodig, je bent dan namelijk een echte expert in je vakgebied. Je bent op een punt in je carrière dat je elk type cliënten kunt helpen, ook als het om complexe juridische kwesties gaat. Als senior heb je vaak enkele mediors en juniors onder je hoede. Je helpt hen het beste uit hun carrière te halen.

Wat verdient een jurist gemiddeld?

Juristen verdienen op het moment van schrijven een gemiddeld bruto maandsalaris van €4.410,-. Dat is een bovengemiddeld salaris, zelfs ten opzichte van andere functies op hbo- of universitair niveau. In loondienst kan je salaris oplopen tot boven de €5.000,- euro. Werk je voor jezelf en ben je ondernemer? Dan ligt dit salaris vaak nog een stuk hoger.

Welke opleiding heb je nodig om jurist te worden?

Wil je jurist worden? Dan kun je het beste rechten studeren op het hbo of de universiteit. De opleiding tot jurist duurt gemiddeld zo’n vier tot vijf jaar en bereidt je voor op een juniorfunctie als jurist. De meeste juristen hebben een universitaire opleiding gevolgd, omdat dit de beste kansen biedt om carrière te maken. Je start in zo’n geval met de bachelor Rechtsgeleerdheid en stroomt vervolgens door naar de master Rechtsgeleerdheid. Welke masteropleiding je kiest, hangt af van de specialisatie waar je interesse in hebt. Het kiezen van de juiste specialisatie is belangrijk, want die bepaalt in welk vakgebied je komt te werken.

Je kunt bij de meeste universiteiten kiezen uit uiteenlopende masterspecialisaties. Denk daarbij aan een master in arbeidsrecht, civiel recht, filosofie van het recht, Europees recht, financieel recht, ondernemingsrecht, staats- en bestuursrecht of strafrecht. Er zijn ook juristen die kiezen voor een researchmaster. Deze opleiding bereidt je voor op een baan als wetenschappelijk onderzoeker in de rechtsgeleerdheid.

Wat is het verschil tussen een jurist en een advocaat?

Veel mensen vragen zich af wat het verschil is tussen een jurist en een advocaat. Het antwoord daarop is eenvoudig: een advocaat is altijd een jurist, maar een jurist is niet altijd een advocaat. Als jurist kun je diverse beroepen uitoefenen in de rechtsgeleerdheid. Advocaat is een van die beroepen. Je kunt jurist daarom zien als een overkoepelende term voor uiteenlopende juridische beroepen.

Veelgestelde vragen

Je weet nu dat je als jurist uiteenlopende functies kunt uitoefenen. Sommige van die functies vind je in de commerciële sector, andere in de rechtbank of op een advocatenkantoor of notariskantoor. Welke functie je ook kiest, in de meeste gevallen studeer je eerst rechtsgeleerdheid op de universiteit. Je start na je opleiding als junior en stroomt door de jaren heen door naar een functie als medior en uiteindelijk als senior. 

Veelgestelde vragen over juristen vind je hieronder nog eens kort samengevat.