De functieomschrijving van een consultant

Een populaire baan onder hoogopgeleiden is die van consultant. In dit artikel geeft Magnet.me je een uitgebreide definitie van deze functie. Je ontdekt wat de betekenis is van de term consultant, hoe je consultant kunt worden en voor welke bedrijven consultancy belangrijk is. Hierdoor krijg je een goed beeld van de aard van dit beroep en ontdek je in hoeverre deze functie bij je past.

De functieomschrijving van een consultant

Een consultant is een professioneel adviseur die bedrijven en individuen van advies voorziet. Welk advies dit is, hangt af van de discipline waarin de consultant actief is. Zo zijn er consultants op het gebied van marketing, sales, arbeidsrecht, personeelsmanagement, IT, accountancy en talloze andere disciplines. Het doel van een consultant is tweeledig. Als eerste wil de consultant klanten helpen hun strategische en operationele processen te verbeteren. Ten tweede heeft de consultant als doel om daarmee new business te verwerven voor de werkgever.

Wat doet een consultant?

Als consultant heb je een afwisselend beroep waarin je dagelijks met mensen werkt. De kern van je werkzaamheden bestaat uit het geven van strategisch advies aan klanten. Zo houd je je bezig met onder andere de volgende taken:

• Je stelt offertes en adviesrapporten op voor zakelijke klanten of particulieren.
• Je leest je regelmatig in over de nieuwste ontwikkelingen in je eigen vakgebied en dat van je klanten.
• Je onderhoudt actief contact met klanten via mail, telefoon en natuurlijk ook face-to-face.
• Je werkt samen met diverse professionals binnen je organisatie en initieert regelmatig brainstorms en overleg om tot nieuwe inzichten te komen.
• Je houdt de staat van je relaties en acquisities nauwkeurig bij in een CRM-systeem.
• Je controleert elke week of je KPI’s en doelen voldoende worden gewaarborgd.
• Je werkt vanuit huis of kantoor, maar bent ook regelmatig op pad om klanten te bezoeken.
• Je geeft presentaties en workshops om klanten te adviseren en te overtuigen.

Als consultant ben je in essentie een salesmedewerker die als doel heeft een win-win-situatie te creëren voor de klant én de werkgever. Omdat je succes samenhangt met de omzet van het bedrijf waarvoor je werkt, heb je een onmisbare functie.

Wat voor types consultants zijn er?

Er zijn meerdere types consultants actief op de arbeidsmarkt. De meeste consultants zijn vooral salesmedewerker, zoals we zojuist al schreven. Ze geven professionele adviezen aan klanten met als doel hier extra werk uit te halen voor hun werkgever. Een consultant bij een internetbureau geeft bijvoorbeeld advies aan de klant over beter vindbaar worden in Google en heeft daarmee als doel om een SEO-abonnement te verkopen.

Er zijn ook consultants die hoofdzakelijk bezig zijn met relatiemanagement. Dit zijn niet zozeer gehaaide salesmedewerkers, maar eerder vertrouwenspersonen en zakenpartners. Als relatiemanager ben je vaak verantwoordelijk voor een portfolio van grote en belangrijke klanten. Je doel is niet enkel om die klanten extra werk te verkopen, maar vooral om de onderlinge band warm te houden en de klant voldoende positieve aandacht te geven. Relatiemanagers gaan regelmatig lunchen met klanten of nemen hen mee naar de skybox in een voetbalstadion of naar een golfbaan.

Wat zijn de competenties van een consultant?

Als consultant ben je dagelijks in de weer met het onderhouden van zakelijke relaties. Dit betekent dat je over uitstekende sociale vaardigheden moet beschikken. Je bent communicatief sterk, kunt goed luisteren en kunt je prima uitdrukken in zowel woord als geschrift. Het geven van presentaties maakt je enthousiast en je schept er plezier in om met een klant te gaan lunchen en nieuwe inzichten te bespreken binnen het vakgebied. Je weet hoe je klanten moet overtuigen en beïnvloeden en doet dat altijd in het belang van de klant zelf. Als consultant ben je namelijk oprecht in je adviezen. Je weet dat een tevreden klant een trouwe klant is, en dat is de beste manier om je targets te behalen.

Daarnaast ben je een echte expert in je vakgebied. Klanten zien je als een autoriteit omdat je over diepgaande kennis beschikt en op de hoogte bent van de laatste relevante ontwikkelingen. Je weet deze kennis te vertalen naar begrijpelijk en behapbaar advies en kunt de klant precies uitleggen waarin die daar baat bij heeft.

Tenslotte heb je affiniteit met digitale systemen. Je CRM-systeem is je beste vriend en je bent een kei in het opstellen van aantrekkelijk vormgegeven offertes en adviesrapporten.

In welke branches zijn consultants belangrijk?

Wil je werken als consultant, dan kun je terecht in diverse branches, waaronder advocatuur, arbeidsrecht, IT, marketing en communicatie, sales, hr-management, bouw en techniek, infrastructuur, architectuur, privacy en veiligheid, e-commerce en accountancy. Sommige consultants werken als ZZP’er, maar de meeste consultants zijn werkzaam in loondienst. Veel van hen werken in de bureauwereld. bijvoorbeeld bij een internetbureau of een management consultancybureau. Er zijn ook veel consultants die in dienst werken van commerciële dienstverleners binnen een bepaalde sector. Denk bijvoorbeeld aan de scheepvaart of de detailhandel.

Verschil tussen junior, medior en senior consultants

De meeste consultants starten na hun afstuderen in een juniorfunctie. In de meeste gevallen word je de eerste drie jaar op de arbeidsmarkt als junior beschouwd. Je werkt dan onder supervisie van een senior of medior en leert van hen de fijne kneepjes van het vak. Als junior consultant ben je doorgaans belast met eenvoudige inbound salestaken. Je spendeert bijvoorbeeld veel tijd aan koude acquisitie via e-mail en telefoon. Hierdoor leer je hoe je potentiële klanten het beste kunt benaderen en overtuigen.

Na één tot drie jaar groei je door naar de functie van medior consultant en krijg je steeds meer verantwoordelijkheden. Je weet inmiddels hoe je klanten moet overtuigen en hoe je hun vertrouwen wint. Kortom: je bent klaar voor een eigen portfolio met kleine en middelgrote klanten. Je krijgt nog regelmatig de hulp van een senior in je team, maar kunt jezelf in de meeste gevallen prima redden. Je werkt niet enkel meer op kantoor, maar gaat regelmatig bij klanten en prospects langs om in gesprek te gaan, een presentatie geven of een adviesrapport te pitchen.

Ben je vijf tot tien jaar actief in sales? Dan heb je genoeg ervaring onder de riem om jezelf een senior consultant te mogen noemen. Je krijgt in dit stadium van je werk te maken met complexe en grote projecten en klanten die essentieel zijn voor de omzet van je werkgever. Naast salestaken komt de focus van je werk steeds meer te liggen op relatiemanagement. Je spendeert daarom veel tijd aan het nurturen van je klanten.

Wat verdient een consultant gemiddeld?

Het gemiddelde bruto maandsalaris van een consultant ligt op €3.600,-. Wanneer je meer ervaring opdoet en goed presteert, kan dit oplopen tot meer dan €4.100,-. Als consultant werk je zelden via een cao. In de meeste gevallen onderteken je namelijk een individuele arbeidsovereenkomst. Een groot voordeel hiervan is dat je meer onderhandelingsruimte hebt op het gebied van zowel primaire als secundaire arbeidsvoorwaarden.

Welke opleiding heb je nodig om consultant te worden?

Wil je graag consultant worden? Dan kun je diverse hbo- of wo-opleidingen volgen die hierbij aansluiten. Hoewel er geen opleidingen zijn die je specifiek opleiden tot consultant, sluiten de volgende studies prima aan bij je ambitie om in sales te werken:

• Hbo Bedrijfskunde
• Wo Bedrijfskunde
• Hbo Business Intelligence
• Wo Business Intelligence
• Hbo Business Process Management

Er zijn ook professionals die pas na enkele jaren werkervaring doorgroeien naar een consultancyfunctie. Een IT’er kan er bijvoorbeeld na enkele jaren voor kiezen om niet enkel uitvoerend werk te verrichten, maar een adviesfunctie op zich te nemen. Ook onder marketeers, bedrijfsjuristen, accountants, bouwkundigen, veiligheidsexperts en diverse andere vakmensen komt het voor dat uitvoerende professionals dankzij hun brede ervaring besluiten om consultant te worden.

Veelgestelde vragen

Je weet nu dat een consultant zich bezighoudt met sales en relatiebeheer en dat die een belangrijke rol speelt in het genereren van omzet voor de werkgever. Als consultant denk je altijd vanuit een win-win voor zowel de klant als de werkgever zelf. Je weet klanten langdurig aan je te binden omdat je over uitstekende sociale vaardigheden beschikt en diepgaande kennis hebt van je vakgebied. Dit heb je te danken aan je werkervaring, maar ook aan je opleiding op hbo- of wo-niveau. 

Ter afsluiting vind je hieronder een kort overzicht van veelgestelde vragen.