Algemeen/artistiek directeur-bestuurder

Nieuwe Instituut: Algemeen/artistiek directeur-bestuurder gezocht

Voor het Nieuwe Instituut zoeken wij een inspirerende algemeen/artistiek directeur met een innovatieve, artistieke visie. Een directeur die de ambities van het instituut uitdraagt, die de betekenis van architectuur, ontwerp en digitale cultuur voor onze samenleving doorziet en het belang van erfgoed als collectief geheugen daarbij onderkent. Een directeur die het Nieuwe Instituut overtuigend kan neerzetten, ook in het buitenland, en die in staat is het potentieel van alle medewerkers van het instituut aan te boren. Een directeur die coalities bouwt met Nederlandse instellingen en internationale partners. We zoeken een verbinder, teamspeler en een boegbeeld ineen.

Over het Nieuwe Instituut

Nieuwe Instituut en Huis Sonneveld in het Rotterdamse Museumpark vormen samen het nationale instituut voor architectuur, design en digitale cultuur. Sinds haar ontstaan in 2013 heeft het Nieuwe Instituut zich ontwikkeld tot een interdisciplinaire rijks cultuurinstelling op het snijvlak van architectuur, design en digitale cultuur - met een groeiende internationale rol en een sterke maatschappelijke oriëntatie. Als museum en erfgoedinstelling beheert het Nieuwe Instituut museumwoning Huis Sonneveld, een icoon van het Nederlandse modernisme uit 1933, en de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, een van de grootste architectuurcollecties ter wereld, met circa vier miljoen tekeningen, maquettes, foto’s, brieven en ruim een miljoen digitale bestanden. Nieuwe Instituut stimuleert wetenschappelijk en speculatief onderzoek, programmeert, vaak in samenwerking met (inter)nationale partners, vele tentoonstellingen, lezingen en debatprogramma’s in binnen- en buitenland. Het instituut verzorgt onder meer de Nederlandse bijdrage aan de Architectuur Biënnale in Venetië en ontwikkelt wereldwijd programma’s en presentaties - van Milaan tot Dakar en Shenzhen.

In de afgelopen beleidsperiode heeft het Nieuwe Instituut zich onder leiding van bestuurders Aric Chen, Josien Paulides en vanaf 2024 Aukje Bolle verder getransformeerd tot een nadrukkelijk hybride organisatie met verschillende functies - museum, erfgoedinstelling én sectorondersteunende netwerkorganisatie - met één grotere, geïntegreerde opdracht: het verbinden van kennis van het verleden met hedendaagse en toekomstige ontwerpopgaven. Het instituut laat zien hoe krachtig nieuwe (ontwerp)ideeën kunnen zijn en koppelt kennis van het verleden aan urgente opgaven in het heden als mondiale klimaatverandering, technologische versnelling en sociale ongelijkheid.

Ontwerpers, waaronder architecten, vormgevers en digitale makers, leveren een belangrijke bijdrage aan die opgaven. Nieuwe Instituut creëert ruimte om nieuwe ideeën in de praktijk te testen. De Zoöp - het organisatiemodel van het Nieuwe Instituut waarin ook niet-menselijk leven wordt erkend - is daar een voorbeeld van. Het Nieuwe Instituut is een gastvrije en levendige plek, waar diverse ontwerpers werk tonen, makers, denkers en bezoekers elkaar ontmoeten, waar men kennis verzamelt, ontwikkelt en deelt. In de afgelopen jaren zijn belangrijke stappen gezet - zowel inhoudelijk als financieel en organisatorisch - met bijzondere resultaten zoals de ontwikkeling van Zoöp, impactvolle samenwerkingsverbanden en initiatieven als Architectuur Overal, maar ook een positieve visitatie, een positieve beoordeling van de Raad voor Cultuur en een recordaantal bezoekers.

Heden, verleden en toekomst

Nieuwe Instituut ontfermt zich over het verleden van de ontwerpsector en valt onder de Erfgoedwet. Het nodigt bezoekers uit om stil te staan bij (ontwerp)ideeën van toen, nu en straks - en daagt hen uit om deze ideeën mee te bevragen, te verbeelden en te ontwerpen. In een tijd van snelle, ingrijpende ontwikkelingen vormt het Nieuwe Instituut een cultureel baken waar verleden, heden en toekomst samen komen. Het instituut beheert de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, maar zet zich ook in voor het behoud van ontwerparchieven die niet bij een culturele instelling zijn ondergebracht, zoals design- en digitale cultuurarchieven, en archieven van tuin- en landschapsontwerpers. Nieuwe Instituut is echter geen klassiek museum, geen conventionele erfgoedinstelling of traditioneel onderzoeksinstituut - maar is het tegelijkertijd allemaal. Juist deze hybride structuur maakt het tot een unieke en internationaal onderscheidende instelling.

Voor deze unieke instelling zoeken we vanwege het vertrek van Aric Chen een nieuwe Algemeen/artistiek directeur-bestuurder.

Organisatie en financiën

Nieuwe Instituut is een stichting met een Raad van Toezicht en een tweehoofdige directie: een algemeen/artistiek directeur (AD) en een algemeen/zakelijk directeur (ZD). De directeuren dragen gezamenlijke bestuurlijke verantwoordelijkheid, met een heldere taakverdeling: de AD geeft leiding aan de artistiek-inhoudelijke en collectie-afdelingen, de ZD de op bedrijfsvoering gerichte afdelingen. De gecombineerde kracht van beide directeuren heeft als doel inhoudelijke vernieuwing tot stand te brengen en de groei en continuïteit van het Nieuwe Instituut te bevorderen. De directie legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht.

Bij het Nieuwe Instituut werken circa 115 medewerkers, verdeeld over afdelingen zoals Collectie, Programma, Agentschap, Research, Marketing & Communicatie, Bedrijfsvoering, HR en Financiën. Daarnaast is er een flexibele schil van freelancers en projectmedewerkers. Het instituut ontvangt structurele subsidie van het ministerie van OCW via de Erfgoedwet en een vierjaarlijkse subsidie via de Basisinfrastructuur. Daarnaast genereert het inkomsten via publieksactiviteiten en verhuur van ruimten. De jaarlijkse begroting bedraagt circa 15 miljoen euro. Voor specifieke programma’s en onderzoeksprojecten wordt samengewerkt met fondsen. Het instituut heeft de ANBI-status.

Wie zoeken wij?

Functie en verantwoordelijkheden

De nieuwe algemeen/artistiek directeur

• Vertegenwoordigt het Nieuwe Instituut nationaal en internationaal, en fungeert als artistiek boegbeeld;
• Positioneert het instituut inhoudelijk en strategisch als toonaangevend platform én als agendabepalende testing ground;
• Geeft leiding aan de hoofden van de afdelingen Programma, Agentschap en Collectie en is direct leidinggevende voor de afdeling Research;
• Stelt zich actief op als medebestuurder, als sparringpartner van het managementteam en als gesprekspartner van de OR;
• Ontwikkelt en bewaakt de artistiek-inhoudelijke koers, in samenhang met maatschappelijke en ecologische opgaven en met oog voor toegankelijkheid en publieksbereik;
• Verbindt erfgoed en ontwerpkracht met onderzoek en publieksprogrammering;
• Werkt in bestuurlijke gezamenlijkheid aan het strategisch meerjarenbeleid;
• Stimuleert interdisciplinariteit, meerstemmigheid en samenwerking binnen de organisatie en met externe partners;
• Onderhoudt een relevant (inter)nationaal netwerk in de ontwerpwereld;
• Draagt actief bij aan fondsenwerving, publieksbereik en relatiebeheer;
• Is zichtbaar en benaderbaar binnen de organisatie en stimuleert een open, reflectieve werkcultuur met oog voor medezeggenschap, duurzaamheid en diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie.

Competenties en kwaliteiten

De nieuwe algemeen/artistiek directeur

• Beschikt over een heldere, inspirerende en innovatieve visie op ontwerp, erfgoed en onderzoek in relatie tot maatschappelijke en ecologische opgaven en weet deze visie ook concreet te vertalen in toekomstgerichte strategische keuzes;
• Past bij de artistiek cultureel en maatschappelijk geëngageerde stijl van het instituut;
• Beschikt over een relevant, uitgebreid en warm (inter)nationaal netwerk in de ontwerpsector;
• Beschikt over artistiek, inhoudelijk gezag en heeft leidinggevende ervaring bij complexe, multidisciplinaire organisaties;
• Is als leidinggevende nieuwsgierig, empathisch en een teamspeler, geeft ruimte aan professionals, heeft oog voor realisatie en haalbaarheid en is gericht op inclusie en samenwerking;
• Is strategisch, besluitvaardig en koersvast - kan heldere prioriteiten stellen en keuzes onderbouwen;
• Weet focus en samenhang aan te brengen in een complex geheel van disciplines, programma’s, doelstellingen, belangen en richtingen;
• Kan goed schakelen tussen inhoudelijk-artistieke programmering, beleidsontwikkeling en bestuurlijke besluitvorming;
• Beweegt zich soepel en effectief in het netwerk van medewerkers, overheden en bestuur. Weet zich open en nieuwsgierig te verhouden tot nationale en internationale stakeholders en samenwerkingspartners;
• Heeft een heldere blik op digitale en technologische ontwikkelingen en weet deze te vertalen naar kansen voor de ontwerpsector;
• Heeft affiniteit met fondsenwerving en stakeholdermanagement;
• Beheerst het Nederlands of Engels vloeiend, woont in Nederland of is bereid zich hier langdurig te vestigen.

Wat bieden wij?

Nieuwe Instituut biedt een fulltime sleutelpositie binnen een toonaangevend, uniek en dynamisch cultureel instituut met een collegiale werkomgeving en een internationale uitstraling. Arbeidsvoorwaarden zijn marktconform en worden vanaf 1 januari 2026 ingeschaald via de Rato Pro systematiek afhankelijk van ervaring in schaal 16 of 17. Het Nieuwe Instituut is aangesloten bij de Museum CAO. Het Nieuwe Instituut is voornemens de zittingsduur van haar statutaire bestuurders tot vier jaar te beperken, met de mogelijkheid tot een eenmalige herbenoeming voor nog eens vier jaar. Een statutenwijziging in die zin is in voorbereiding. In eerste instantie betreft dit een arbeidsovereenkomst voor een jaar, die bij gebleken geschiktheid zal worden verlengd met zesendertig maanden en vervolgens bij een statutaire herbenoeming eenmalig voor vier jaar kan worden verlengd.

Het omarmen van diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid in brede zin (perspectieven, denkbeelden, cultuur, leeftijd, gender, seksuele voorkeur, religie etc.) is een belangrijk aandachtspunt voor het Nieuwe Instituut. Daarom streven we naar een evenwichtig samengestelde groep medewerkers en naar een inclusieve cultuur waarin iedereen zich thuis kan voelen. Wij geloven dat onze verschillen ons sterker maken en bijdragen aan een beter resultaat.