Kwartiermaker landelijk dekkend netwerk sociaaljuridische dienstverlening

Functie­omschrijving

Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) zoekt, mede namens Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), een kwartiermaker die concrete voorstellen ontwikkelt voor een landelijk dekkend netwerk van sociaaljuridische hulp, waarbij de connectie wordt gemaakt met andere vormen van overheidsdienstverlening. Iedere burger met sociaaljuridische problemen moet toegang hebben tot adequate hulp.

Als kwartiermaker ontwikkel je concrete voorstellen voor de opbouw van een landelijk dekkend netwerk van sociaaljuridische dienstverlening. Je kijkt hierbij ook naar de mogelijkheden om te verbreden naar financiële dienstverlening. Je wordt de verbindende schakel die hiervoor actief in het land en op basis van de behoeften van inwoners in kaart brengt wat wenselijk is. Prioritair aandachtspunt zijn de regio’s waar het aanbod naar verwachting ontoereikend is. In deze regio’s is het van belang dat er op korte termijn sociaaljuridische en financiële hulp beschikbaar komt, die aansluit op de behoeften van burgers en die past bij de lokale of regionale toegang tot bredere voorzieningen. De aanpak en voorstellen komen vanuit een onafhankelijke rol tot stand. Wel hechten we er aan dat de kwartiermaker voortbouwt op de aanwezige kennis en inzichten in het werkveld en aansluit op initiatieven om de dienst-/hulpverlening aan burgers te versterken. De volgende vragen zijn relevant:

• Hoe kunnen we de 'witte vlekken' in het aanbod aan sociaaljuridische en financiële hulp aanpakken en wie is waarvoor verantwoordelijk?
• Wat is er nodig op landelijk, regionaal en lokaal niveau om een effectief netwerk op te zetten?
• Hoe moet de samenwerking tussen Rijk en gemeenten eruitzien om een sluitend netwerk te realiseren? Welke sturingsmechanismen zijn nodig?
• Hoe kunnen we de herkenbaarheid, vindbaarheid en dienstverlening van voorzieningen verbeteren?
• Welke extra informatie en kennis is nodig om te bepalen en te monitoren of het aanbod toereikend is?

Als kwartiermaker ben je verantwoordelijk voor:

1. Het ontwikkelen van duidelijke en uitvoerbare voorstellen voor een landelijk dekkend netwerk sociaaljuridische en financiële hulp.
2. Een aanpak die de toegang verbetert, beginnend in regio’s waar dit ontoereikend is.
3. Het leggen van bestuurlijke verbindingen en het organiseren van een proces dat betrokkenheid bestendigt.
4. Een methodiek voor monitoring.

Uitgangspunten

• Voorstellen moeten een merkbare positieve impact gaan hebben voor mensen met sociaaljuridische problemen.
• Geen nieuwe loketten, maar benutten, verbinden en slimmer organiseren wat er is.
• Benutten van aanwezige kennis en inzichten.
• Streven naar oplossingen die passen binnen de huidige omvang aan budgetten vanuit het Rijk en gemeenten.
• Betrekken verschillende ministeries, gemeenten, uitvoeringsorganisaties en landelijke koepels om resultaten te boeken, een breed draagvlak te creëren en de opgave in samenhang te benaderen.

De opdracht wordt verstrekt in samenwerking met de ministeries van BZK en SZW, waarbij JenV optreedt als gedelegeerd opdrachtgever. De kwartiermaker werkt onafhankelijk en bepaalt zelf de werkwijze, met ondersteuning van een nog in te richten projectbureau en begeleidingscommissie.

Achtergrond
De vraag naar sociaaljuridische hulp is groot. De wereld van wetten, regels en instanties is complex, en niet iedereen kan hier zelf doorheen navigeren. Sociaaljuridische dienstverleners zetten zich in om het recht begrijpelijk en toegankelijk te maken, vooral voor degenen die minder zelfredzaam zijn. Een inventarisatie toonde in 2023 aan dat er veel versnippering is en dat het aanbod niet overal even gelijk beschikbaar is. Verschillende rapporten wijzen op tekorten in rechtshulp en de grote versnippering. Het programma stelselvernieuwing rechtsbijstand is de afgelopen jaren een beweging op gang gebracht om toegang tot rechtshulp te verbeteren en om het juridische en sociale domein beter op elkaar aan te sluiten. Ook op andere plekken binnen de Rijksoverheid zijn er verkenningen en beleidsinitiatieven gaande. Desondanks worden niet alle mensen bereikt of optimaal geholpen. Daarom is er een dringende oproep om de sociaaljuridische hulp te versterken en meer regie te nemen. In 2024 werd een motie aangenomen die de regering vraagt om voorstellen te doen voor een landelijk dekkend netwerk van sociaaljuridische dienstverlening.

Functie-eisen

Wij zoeken een stevige kwartiermaker, iemand die onafhankelijk, met gezag, verbindend en resultaatgericht kan opereren in een complexe omgeving.

• Ruime (5+ jaar) bestuurlijke ervaring, bij voorkeur zowel bij gemeenten als het Rijk bijvoorbeeld als directeur of wethouder;
• Ervaring met governance-vraagstukken, interbestuurlijke verhoudingen en het aansturen van complexe veranderprogramma’s. Bij voorkeur op het terrein van rechtsbescherming, publieke dienstverlening, sociaal domein of aanverwante onderwerpen;
• Ervaring met het brede speelveld van ministeries, uitvoeringsorganisaties, gemeenten en het sociaal domein;
• Een natuurlijke verbinder, die stakeholders met tegenstrijdige belangen weet te enthousiasmeren en samen te brengen;
• Beschikt over een relevant netwerk in Den Haag en de regio, en is bereid het land in te gaan;
• Duidelijke affiniteit met mensen die sociaaljuridische vragen hebben of problemen ondervinden.
• Strategisch en creatief inzicht en weet dit om te zetten in operationele kansen.

Meer over jouw toekomstige afdeling

De kerntaak van Directoraat-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving (DGRR) is de zorg voor de rechtsstaat. Dit omvat de zorg voor een vrije, veilige en rechtvaardige samenleving. Vertrouwen in de overheid is voor een belangrijk deel vertrouwen in de rechtsstaat: vertrouwen dat rechten zoals eigendom en privacy beschermd worden, conflicten en geschillen effectief en rechtvaardig worden opgelost, dat criminaliteit bestreden wordt, wetsovertreders worden berecht en burgers zich veilig voelen. Het zorgen dat dit vertrouwen van de maatschappij in de rechtsstaat terecht is en behouden blijft is een belangrijke taak van de staat, die DGRR waarborgt. Bij DGRR worden onderwerpen behandeld zoals de aanpak van mensenhandel, de stelselvernieuwing van gesubsidieerde rechtsbijstand, het bestuurlijk instrumentarium dat burgemeesters kunnen gebruiken en van alles rondom zeden(misdrijven). Tot slot werken er bij DGRR veel jonge mensen en worden veel sociale activiteiten georganiseerd, denk aan borrels en feesten.

De directie Rechtsbestel (DRb) stelt de Staatssecretaris Rechtsbescherming in staat zijn stelselverantwoordelijkheid voor het rechtsbestel te kunnen dragen. Die verantwoordelijkheid houdt in dat de juridische infrastructuur zodanig functioneert dat zij haar maatschappelijke functie kan vervullen. Dat wil zeggen dat het rechtsbestel het mogelijk maakt rechten te effectueren, de nakoming van verplichtingen af te dwingen, rechtszekerheid te bieden en ordenend en handhavend op te treden, zodat het samenleven ordelijk en rechtvaardig kan verlopen. Voor het realiseren van die stelselverantwoordelijkheid wordt samengewerkt met veel partijen buiten het departement. Zo werkt DRb samen met, en schept de voorwaarden voor, uiteenlopende organisaties als het Juridisch Loket, de Raad voor Rechtsbijstand, de Rechtspraak, de Orde van Advocaten en de Autoriteit Persoonsgegevens.

Ministerie van Justitie en Veiligheid

Wij werken aan een veilige en rechtvaardige samenleving voor iedereen. Mensen moeten in vrijheid kunnen samenleven. Met de juiste balans tussen hoofd en hart kijken wij naar waar de vrijheid van de één ophoudt en die van de ander begint. Recht en veiligheid raken mensen. Door te luisteren zijn we zorgvuldig, daadkrachtig en open over onze afwegingen. Want iedereen moet kunnen vertrouwen op rechtvaardigheid. Samen met honderdduizend collega’s bij tal van organisaties staan we midden in de maatschappij. Helpen we allerlei vormen van onrecht en criminaliteit te voorkomen. Zetten we ons in voor de bescherming van de samenleving en het individu. Handhaven we met de menselijke maat. Zorgen we voor toegankelijke rechtspraak.

Wij zijn het ministerie van Justitie en Veiligheid. Met recht voor iedereen. De ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV) en Asiel en Migratie (AenM) worden vanuit één ambtelijke organisatie ondersteund. De aanstelling, werkplek en overige faciliteiten vallen onder JenV.

Het ministerie van AenM is verantwoordelijk voor beleid en uitvoering op het terrein van asiel (instroom, doorstroom, opvang, uitstroom en het vertrek), migratie, grenzen en nationaliteit. Ook is zij verantwoordelijk voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne.

Wij geloven dat medewerkers het beste tot hun recht komen in een inclusieve werkomgeving waar respect, samenwerking en aandacht voor individuele kwaliteiten en ontwikkelmogelijkheden voorop staan. Wij willen dat iedereen bij JenV zich welkom en gewaardeerd voelt, ongeacht zijn of haar achtergrond of voorkeur. We bevorderen het werken in divers samengestelde teams en inclusieve leiderschapsvaardigheden. Hiermee houden we rekening tijdens de selectieprocedure.